تببین برنامه‌های هفتم و هشتم توسعه در صنعت پتروشیمی

درآمد کل صنعت پتروشیمی به ۲۷ میلیارد دلار می‌رسد

مدیر برنامه‌ریزی و توسعه شرکت ملی صنایع پتروشیمی مهم‌ترین برنامه‌های صنعت پتروشیمی در برنامه هفتم و هشتم توسعه را تبیین کرد و گفت: درآمد کل صنعت پتروشیمی از ۲۳ میلیارد دلار به ۲۷ میلیارد دلار می‌رسد.

حسن عباس‌زاده (سه‌شنبه، ۲۰ اردیبهشت‌ماه) در نخستین نشست هم‌اندیشی مدیران عامل هلدینگ‌های پتروشیمی کشور با مدیران ارشد صنعت نفت با اشاره به اینکه همان‌گونه که رهبر معظم انقلاب تأکید کرده‌اند، شعار سال برای بیلبوردها نیست و برای سیاست‌گذاری‌هاست، اظهار کرد: خوشبختانه این سیاست‌گذاری‌ها در سطح صنعت نفت و پتروشیمی آغاز شده و برنامه‌های پرشماری برای تحقق شعار تولید، دانش‌بنیان و اشتغال‌آفرین تدوین شده است.

وی به دو برنامه اصلی شرکت ملی صنایع پتروشیمی با محور دانش‌بنیان‌ها اشاره کرد و افزود: شرکت پژوهش و فناوری پتروشیمی در کاتالیست‌ها و دانش فنی فرآیندی توفیق‌های خوبی داشته است و امسال بخشی از این دانش‌های فنی رونمایی و بهره‌برداری خواهد شد.

مدیر برنامه‌ریزی و توسعه شرکت ملی صنایع پتروشیمی با یادآوری حضور وزیر نفت در شرکت پژوهش و فناوری پتروشیمی در سال گذشته (دی‌ماه ۱۴۰۰) و بازدید از توانمندی‌های این شرکت اظهار کرد: بر اساس قولی که دانش‌بنیان‌ها پژوهشگران این شرکت داده‌اند تا پایان دولت همه کاتالیست‌های صنعت پتروشیمی بومی‌سازی خواهند شد که این گام بسیار بزرگی است.

حمایت همه‌جانبه از شرکت‌های دانش‌بنیان

عباس‌زاده در تبیین برنامه دوم شرکت ملی صنایع پتروشیمی با محوریت دانش‌بنیان اظهار کرد: بخش توسعه کسب‌وکارهای دانش‌بنیان هم همسو با شعار سال در شرکت ملی صنایع پتروشیمی فعال شده است که هدف آن شناسایی شرکت‌های دانش‌بنیان در اقصی نقاط کشور با همکاری معاونت علمی و فناوری رئیس جمهوری است و شرکت‌های دانش‌بنیان را به مجتمع‌های پتروشیمی برسانیم و از آنها حمایت کنیم.

وی با اشاره به اینکه بنای شرکت ملی صنایع پتروشیمی در سال ۱۳۳۷ و خارج از صنعت نفت نهاده شده و سرانجام در سال‌های مختلف توسعه متفاوتی را تجربه کرده است، ادامه داد: اکنون ۳۰ درصد از ظرفیت نصب‌شده خاورمیانه و حدود ۳ درصد از ظرفیت محصولات عمده جهان را داریم، ان‌شاء‌الله با برنامه‌هایی که داریم این ظرفیت‌ها رو به توسعه است.

رشد ۲ برابری تولید محصولات پتروشیمی تا پایان برنامه هشتم

مدیر برنامه‌ریزی و توسعه شرکت ملی صنایع پتروشیمی ظرفیت کنونی تولید محصولات پتروشیمی را ۹۰ میلیون تن بیان و در تبیین عملکرد دولت‌های مختلف اظهار کرد: رشد تولید محصولات پتروشیمی در دولت نهم و دهم نسبت به ابتدای آن دولت ۱۸۰ درصد رشد داشته است و در دولت یازدهم و دوازدهم هم شاهد رشد ۶۰ درصدی بودیم که امیدواریم این ظرفیت را تا پایان برنامه هشتم ۲ برابر کنیم.

عباس‌زاده، گریزی هم به آمارهای سال ۱۴۰۰ زد و با بیان اینکه در سال ۱۴۰۰ حدود ۴۸ میلیون تن خوراک معادل روزانه یک میلیون بشکه نفت خام از بالادست صنعت نفت دریافت کردیم، تصریح کرد: همچنین در پایان سال ۱۴۰۰، ۶۵ میلیون تن محصول تولید شده که از این مقدار ۳۵ میلیون تن محصول نهایی به فروش رسیده که از این مقدار ۱۰ میلیون تن فروش داخلی و ۲۵ میلیون تن صادر شده است.

وی با تأکید بر اینکه تمرکز اصلی صنعت پتروشیمی تأمین نیازهای داخلی کشور است، تصریح کرد: صنعت پتروشیمی همچنین در بخش تأمین ارز روسفید شده است و همه ارز حاصل از فروش محصولات پتروشیمی به کشور باز می‌گردد؛ پارسال ۸ میلیارد دلار تعهد عرضه ارز بیشتری به سامانه نیما از سوی پتروشیمی‌ها وجود داشت و حدود ۱۲ میلیارد دلار به نیما از سوی شرکت های پتروشیمی عرضه شد.

اشتغال در بخش پایین‌دستی صنعت پتروشیمی

مدیر برنامه‌ریزی و توسعه شرکت ملی صنایع پتروشیمی با اشاره به نقش هلدینگ‌ها در ظرفیت ۹۰ میلیون تنی تولید محصولات پتروشیمی اظهار کرد: ۸۰ درصد از ظرفیت پتروشیمی مربوط به هلدینگ‌ها است.

وی اشتغال در بخش پایین‌دست و صنایع تکمیلی را برخلاف بخش بالادست بالا اعلام کرد و با یادآوری اینکه صنایع تکمیلی سالانه ۵ میلیون تن خوراک دریافت می‌کنند، تصریح کرد: به ازای هر یک میلیون تن تأمین خوراک، ۱۷۰ هزار نفر اشتغال در بخش پایین‌دست ایجاد می‌شود.

عباس‌زاده با بیان اینکه روند رشد در فرآیندهای پالایشی تا ۲۰ سال آینده کمتر از یک درصد است، افزود: بر اساس پیش‌بینی‌ها این روند در صنعت پتروشیمی سالانه ۴.۵ تا ۶ درصد رشد خواهد داشت که این موضوع اهمیت توجه به این صنعت را دوچندان می‌کند.

برنامه راهبردی صنعت پتروشیمی برای ۱۰ سال آینده

وی بر ضرورت توجه به توسعه صنعت پتروشیمی تأکید کرد و با بیان اینکه صنعت پتروشیمی شاید تنها صنعتی باشد که دارای برنامه منسجم است، تصریح کرد: این صنعت طرح‌های دو برنامه هفتم و هشتم توسعه را که هنوز ابلاغ نشده، آماده کرده است و تا ۱۰ سال آینده برنامه راهبردی دارد.

مدیر برنامه‌ریزی و توسعه شرکت ملی صنایع پتروشیمی با بیان اینکه در برنامه هفتم توسعه ۶۸ طرح با میانگین پیشرفت فیزیکی ۳۰ تا ۳۱ درصد قرار داده شده است، گفت: این طرح‌ها به ۳۵ میلیارددلار سرمایه‌گذاری نیاز دارد و تاکنون ۹ میلیارد دلار در این طرح‌ها هزینه شده و بقیه منابع تأمین سرمایه هم مشخص است.

عباس‌زاده با بیان اینکه مقدار تولید محصولات پتروشیمی تا پایان برنامه هفتم ۵۱ میلیون تن افزایش می‌یابد، درباره برنامه صنعت پتروشیمی در برنامه هشتم توسعه هم توضیح داد: در برنامه هشتم توسعه ۳۷ طرح تعریف شده که کاغذی نیستند و سرمایه‌گذار برای آن مشخص شده است. این طرح‌ها به ۴۰ میلیارد دلار سرمایه‌گذاری نیاز دارد و تا پایان برنامه هشتم توسعه ۵۸ میلیون تن به ظرفیت پتروشیمی افزوده می‌شود.

وی اعلام کرد: ظرفیت تولید محصولات پتروشیمی تا سال ۱۴۱۱ از ۹۰ میلیون تن کنونی به ۲۰۰ میلیون تن می‌رسد که گام بسیار مهمی است.

تکمیل زنجیره و جلوگیری از نیمه خام فروشی

مدیر برنامه‌ریزی و توسعه شرکت ملی صنایع پتروشیمی با بیان اینکه تمرکز ما در برنامه هفتم و هشتم توسعه این است که بتوانیم برخی از طرح‌های زنجیره‌ای را اضافه کنیم، گفت: البته تغییر در طرح‌های برنامه هفتم (۱۴۰۶) زیاد میسر نیست، اما طرح‌های برنامه هشتم قابل تغییر هستند تا زنجیره را تکمیل و نیمه‌خام فروشی را جبران کنیم تا ارزش افزوده بیشتری ایجاد و از واردات که هم‌اکنون ۱.۵ تا ۲ میلیارد دلار است، بی‌نیاز شویم.

عباس‌زاده ظرفیت کنونی تولید متانول را ۱۴ میلیون تن عنوان کرد و با بیان اینکه از این مقدار تنها ۴۰۰ هزار تن در کشور مصرف می‌شود، افزود: ان شاء الله با طرح‌های ام.تی.پی تا پایان برنامه هفتم توسعه چهار میلیون تن و تا پایان برنامه هشتم توسعه ۱۴ میلیون تن متانول را در زنجیره داشته باشیم.

وی به موضوع سرمایه‌گذاری در صنعت پتروشیمی اشاره کرد و افزود: به دلیل محدودیت جذب سرمایه‌گذاری خارجی هم‌اکنون بار اصلی سرمایه‌گذاری در صنعت پتروشیمی بر دوش هلدینگ‌هاست و سالانه ۴ میلیارد دلار در صنعت پتروشیمی سرمایه‌گذاری می‌کنند، امیدواریم بخش خصوصی واقعی هم وارد سرمایه‌گذاری در صنعت پتروشیمی شود.

افزایش تنوع محصولات پتروشیمی

مدیر برنامه‌ریزی و توسعه شرکت ملی صنایع پتروشیمی به تنوع محصولات در صنعت پتروشیمی اشاره کرد و با بیان اینکه هم اکنون ۱۴۰ نوع محصول در صنعت پتروشیمی تولید می‌شود که تا پایان برنامه هفتم ۲۰ محصول دیگر به این محصول اضافه می‌شود، افزود: در سال جاری (۱۴۰۱) خوراک پتروشیمی‌ها افزایشی خواهد بود و ۵ میلیون تن به ظرفیت صنعت پتروشیمی اضافه می‌شود و تولید به ۸۰ میلیون تن و درآمد کل صنعت پتروشیمی نیز از ۲۳ میلیارد دلار به ۲۷ میلیارد دلار می‌رسد.

عباس‌زاده در پایان خواستار تأمین خوراک پایدار برای مجتمع‌های پتروشیمی با توجه به نقش آنها در اقتصاد کشور شد و گفت: ظرفیت خوراک گاز مجتمع‌های پتروشیمی در سال ۱۴۰۰ برابر با ۹۸ میلیون مترمکعب در روز بود که این مقدار بی‌شک در سال آینده با بهره‌برداری واحدهای جدید افزایش می‌یابد و در صورت تأمین نشدن آن یک چالش جدی برای این صنعت به همراه خواهد داشت.

وی با تأکید بر اینکه هلدینگ‌های بزرگ پتروشیمی همسو با توسعه زنجیره ارزش پایش شده‌اند، گفت: سبدهایی از طرح‌های پیشران از سوی شرکت ملی صنایع پتروشیمی پیشنهاد می‌شود که خواهش می‌کنیم شرکت‌ها به آنها توجه کنند، ما هم حمایت‌های لازم را در این زمینه انجام می‌دهیم.