نام کاربری یا نشانی ایمیل
رمز عبور
مرا به خاطر بسپار
یادداشت ابراهیم بهمنی به مناسبت روز ۱۲ فروردین، روز جمهوری اسلامی: در تاریخ معاصر ایران، ۱۲ فروردین ۱۳۵۸ روزی ماندگار و فراموش‌نشدنی است؛ روزی که مردم ایران با انتخاب آزادانه خود، نوع حکومت کشور را تعیین کردند و بدین ترتیب پایه‌های نظام جمهوری اسلامی را بنا نهادند. این روز، نماد استقلال و قدرت ملی است، نشانی از اراده‌ی جمعی و همبستگی مردم در پیگیری آرمان‌های انقلاب اسلامی. روز جمهوری اسلامی نه‌تنها یادآور پیروزی ملت در برابر استبداد و استعمار، بلکه تجلی روحیه‌ی آزادی‌خواهی و خودباوری ایرانیان است.
در این یادداشت، به بررسی دستاوردهای چهل ساله انقلاب اسلامی و تأثیرات عمیق آن بر زندگی اجتماعی، اقتصادی و فرهنگی مردم خواهیم پرداخت؛ دستاوردهایی که نشان‌دهنده‌ی عزت، پیشرفت و پایداری ملت ایران در عرصه‌های مختلف است.
انقلاب اسلامی ایران در سال ۱۳۵۷ یک نقطه تحول تاریخی بود که نه‌تنها ساختار سیاسی کشور را تغییر داد، بلکه ارزش‌های فرهنگی، اجتماعی و اقتصادی ایران را عمیقاً متحول کرد. با گذشت چهل سال از این رویداد بزرگ، زمان مناسبی است تا دستاوردهای آن را از زوایای مختلف بررسی و تحلیل کنیم و تأثیرات آن را بر زندگی مردم و جامعه مورد ارزیابی قرار دهیم.
۱. از استقلال و آزادی تا جهش تولید با مشارکت مردم شعار «استقلال و آزادی» که از اصول بنیادین انقلاب اسلامی بود، به معنای رهایی از وابستگی‌های سیاسی و اقتصادی و نفوذ قدرت‌های خارجی مانند آمریکا و انگلستان تعبیر می‌شد. این استقلال با وقوع انقلاب اسلامی محقق شد، اما حفظ آن تنها به قطع وابستگی‌های خارجی محدود نمی‌شود. در تمام ابعاد سیاسی، فرهنگی و به‌ویژه اقتصادی، تحقق استقلال به تولید ملی و مشارکت فعال مردم وابسته است. شعار سال ۱۴۰۳، «جهش تولید با مشارکت مردم»، در همین راستا بر اهمیت تولید داخلی به‌عنوان ستون فقرات اقتصاد کشور تأکید دارد. رهبر معظم انقلاب بر لزوم مشارکت واقعی مردم در تمامی مراحل تولید، از نیروی کار تا صاحبان منابع، تأکید کردند؛ چراکه بدون حضور مردم در عرصه تولید، حل مشکلاتی چون تورم، اشتغال و حفظ ارزش پول ملی امکان‌پذیر نیست. این مشارکت باید به‌گونه‌ای باشد که تمام فعالان اقتصادی در فرایند تولید سهم داشته باشند و عدالت اقتصادی نیز برقرار شود. با وجود این، ساختارهای سرمایه‌سالار فعلی مانند بانک‌ها و بازار سرمایه، همچنان مانع مشارکت واقعی مردم در تولید هستند و نیازمند اصلاحات اساسی بر اساس الگوهای اقتصاد مقاومتی و اسلامی‌اند. ظرفیت‌های عظیم کشور در حوزه منابع طبیعی و نیروی انسانی نخبه، فرصت‌های بزرگی برای جهش تولید با مشارکت مردم فراهم می‌کند، اما تحقق این هدف مستلزم اصلاح ساختارها و حمایت قانونی از سوی دولت و مجلس است. این جهش تولید نه‌تنها زمینه‌ساز رشد اقتصادی است، بلکه تداوم عملی شعار «استقلال و آزادی» در عرصه اقتصادی محسوب می‌شود.
۲. تحول در نظام بهداشت و سلامت: حق سلامتی برای همگان پیش از انقلاب، بسیاری از مناطق محروم ایران از خدمات بهداشتی و درمانی بی‌بهره بودند. انقلاب اسلامی، با اولویت قرار دادن سلامت عمومی، توانست به ایجاد زیرساخت‌های گسترده در این زمینه دست یابد. این تحول نه‌تنها به بهبود کیفیت زندگی مردم انجامید، بلکه شاخص‌های سلامت را بهبود بخشید.
افزایش دسترسی به خدمات بهداشتی، تأسیس بیمارستان‌ها و مراکز بهداشتی در مناطق دورافتاده، و افزایش تعداد پزشکان و پرستاران از جمله اقداماتی بودند که باعث شد شاخص امید به زندگی از ۵۵ سال قبل از انقلاب به ۷۶ سال برسد. همچنین، کاهش چشمگیر نرخ مرگ و میر نوزادان و بهبود مراقبت‌های پزشکی از زنان باردار و کودکان نشان‌دهنده تغییرات عمیق در نظام درمانی کشور است.
۳. آموزش و پرورش: سرمایه‌گذاری بر آگاهی و علم یکی از اهداف محوری انقلاب، ایجاد عدالت در دسترسی به آموزش بود. پیش از انقلاب، نابرابری‌های گسترده‌ای در سیستم آموزشی وجود داشت و مناطق روستایی به‌ویژه از فرصت‌های آموزشی محروم بودند. پس از انقلاب، دولت به‌طور جدی بر گسترش زیرساخت‌های آموزشی و افزایش فرصت‌های تحصیل برای همگان تمرکز کرد.
نرخ سواد از ۴۷ درصد به بیش از ۹۰ درصد افزایش یافت و دستاوردهای علمی نیز جایگاه ایران را در منطقه به شدت ارتقا داد. دانشگاه‌ها و مراکز علمی توسعه یافتند و ایران توانست در حوزه‌های علمی مثل نانوفناوری، بیوتکنولوژی و انرژی هسته‌ای به موفقیت‌های چشمگیری دست یابد.
۴. توسعه اقتصادی: خودکفایی در برابر تحریم‌ها اقتصاد پس از انقلاب، علیرغم تحریم‌های گسترده بین‌المللی و فشارهای اقتصادی، توانست مسیر خود را به سمت خودکفایی و رشد هدایت کند. یکی از دستاوردهای مهم انقلاب در این زمینه، توسعه بخش کشاورزی و صنعتی بود. تولیدات کشاورزی از ۲۰ میلیون تن به بیش از ۱۰۰ میلیون تن افزایش یافت و ایران در تولید محصولات صنعتی مانند فولاد، سیمان و پتروشیمی نیز به موفقیت‌های قابل توجهی دست یافت.
اقتصاد مقاومتی به عنوان راهبردی جدید به کمک ایران آمد، که با تکیه بر منابع داخلی و توانایی‌های فناورانه به مقابله با فشارهای خارجی پرداخت و کشور را در برابر تحریم‌ها مقاوم ساخت. این رویکرد، به ایجاد یک اقتصاد پایدارتر کمک کرد که قادر به تحمل مشکلات بین‌المللی بود.
۵. امنیت ملی: حفظ تمامیت ارضی و نقش جهانی امنیت ملی همواره یکی از اولویت‌های اصلی انقلاب اسلامی بوده است. انقلاب با تأسیس نهادهایی مانند سپاه پاسداران انقلاب اسلامی و بسیج، توانست امنیت کشور را در برابر تهدیدات داخلی و خارجی تضمین کند. اقتدار نظامی ایران در صنایع موشکی و دفاعی بومی، عاملی مهم در حفظ ثبات و جلوگیری از تهدیدات خارجی است.
ایران به عنوان یکی از قدرت‌های نظامی منطقه، از طریق سیاست‌های منطقه‌ای و مقابله با تروریسم نقش مؤثری در خاورمیانه ایفا کرده و به یکی از بازیگران کلیدی امنیت منطقه تبدیل شده است.
۶. فرهنگ و هویت ملی: تقویت ارزش‌های اسلامی و فرهنگی پس از انقلاب، هویت ملی و اسلامی کشور به عنوان یکی از ارزش‌های کلیدی در دستور کار قرار گرفت. نهادهای فرهنگی متعددی تأسیس شدند و تلاش گسترده‌ای برای حفظ و ترویج فرهنگ اسلامی و ملی صورت گرفت. جشنواره‌های فرهنگی، حمایت از هنرهای سنتی و معاصر و تأکید بر آموزش‌های دینی، ایران را در مسیر تقویت هویت فرهنگی و مقابله با تهاجم فرهنگی قرار داد.
۷. فناوری و نوآوری: از گذشته به آینده یکی دیگر از دستاوردهای انقلاب اسلامی، پیشرفت‌های علمی و تکنولوژیک بوده است. ایران توانسته است در حوزه‌های مختلف علمی از جمله نانوفناوری، انرژی هسته‌ای و سلول‌های بنیادی به موفقیت‌های بین‌المللی دست یابد. ایجاد شرکت‌های دانش‌بنیان و سرمایه‌گذاری بر نوآوری‌های فناورانه نیز زمینه‌ساز رشد اقتصاد مبتنی بر دانش شده است.
۸. مشارکت اجتماعی و سیاسی: نقش مردم در تصمیم‌گیری‌ها یکی از برجسته‌ترین ویژگی‌های انقلاب اسلامی، تأکید بر مشارکت فعال مردم در فرآیندهای سیاسی و اجتماعی کشور بوده است. از همان روزهای نخست، مردم به عنوان مهم‌ترین پشتوانه نظام جمهوری اسلامی، نقشی کلیدی در شکل‌گیری و تداوم آن ایفا کرده‌اند. برگزاری انتخابات منظم و شفاف، از جمله انتخابات ریاست‌جمهوری، مجلس شورای اسلامی، و شوراهای شهر و روستا، نشان‌دهنده عمق دموکراسی مشارکتی در ایران است.
این مشارکت سیاسی باعث شده تا مردم ایران در انتخاب نمایندگان و مسئولان کشور، قدرت بیشتری داشته باشند و سرنوشت خود را مستقیماً رقم بزنند. همچنین، وجود نهادهای مردمی و تشکل‌های اجتماعی باعث شده تا جامعه ایرانی به سوی مسئولیت‌پذیری بیشتر حرکت کند. مشارکت در تصمیم‌گیری‌ها و پیگیری مطالبات از طریق ابزارهای قانونی، نشان‌دهنده گسترش فرهنگ سیاسی در میان مردم است.
۹. سیاست خارجی: تعامل با جهان در چارچوب استقلال سیاست خارجی ایران پس از انقلاب اسلامی، بر مبنای اصول استقلال، عدم تعهد به قدرت‌های بزرگ و حفظ کرامت ملی شکل گرفت. ایران با تأکید بر دیپلماسی مستقل و مبتنی بر منافع ملی، توانسته است جایگاه ویژه‌ای در منطقه خاورمیانه و فراتر از آن به دست آورد. سیاست “نه شرقی، نه غربی” که در دوران انقلاب مطرح شد، به مرور به عنوان یک راهبرد پایدار در سیاست خارجی کشور تثبیت شد.
ایران در طول چهار دهه گذشته، علیرغم تحریم‌ها و فشارهای بین‌المللی، توانسته است با گسترش روابط دیپلماتیک با کشورهای مختلف، به ویژه کشورهای منطقه‌ای و کشورهای جنوب جهان، تعاملات سازنده‌ای برقرار کند. نقش ایران در محور مقاومت و در حمایت از ملت‌های تحت فشار در منطقه، به ویژه در مقابله با تروریسم، نمونه‌ای از تلاش ایران برای ایفای نقشی مؤثر در عرصه جهانی است.
مسیر آینده ایران: استراتژی‌های جامع برای پیشرفت پایدار ایران در آستانه ورود به چهار دهه‌ی جدید از انقلاب اسلامی، نیازمند یک استراتژی جامع و چندوجهی است که بتواند چالش‌ها و فرصت‌های پیش روی کشور را به‌طور مؤثر مدیریت کند. از یک سو، این استراتژی باید بر پایه توسعه اقتصادی پایدار و استقلال فناوری بنا شود، و از سوی دیگر، توجه به ابعاد اجتماعی، سیاسی و فرهنگی نیز از اهمیت بالایی برخوردار است.
۱٫ توسعه اقتصادی و فناوری‌های نوین: برای تحقق این هدف، ایران باید به یک اقتصاد مبتنی بر دانش و فناوری تبدیل شود. این امر مستلزم سرمایه‌گذاری در حوزه‌های کلیدی مانند هوش مصنوعی، بیوتکنولوژی، انرژی‌های تجدیدپذیر و صنعت دیجیتال است. با ایجاد پارک‌های فناوری و نهادهای حمایت از استارتاپ‌ها، می‌توان نوآوری را در سطوح مختلف تشویق کرد. همچنین، بهبود محیط کسب‌وکار و تسهیل روندهای سرمایه‌گذاری خارجی، به جذب سرمایه و انتقال فناوری کمک خواهد کرد. ایجاد یک نظام مالی شفاف و کارآمد نیز ضروری است تا بتواند به تسهیل کسب‌وکارها و بهبود وضعیت معیشتی مردم کمک کند.
۲٫ تقویت زیرساخت‌های اجتماعی و فرهنگی: ایران باید به تقویت زیرساخت‌های آموزشی و پژوهشی پرداخته و نظام آموزشی را با نیازهای بازار کار هماهنگ کند. ارتقاء کیفیت آموزش و ترویج پژوهش‌های کاربردی می‌تواند به ارتقاء سطح مهارت‌های نیروی کار و افزایش بهره‌وری منجر شود. همچنین، با ترویج فرهنگ کارآفرینی و تشویق جوانان به خلاقیت و نوآوری، می‌توان به ایجاد یک جامعه فعال و پویا دست یافت.
۳٫ دیپلماسی هوشمند و روابط بین‌المللی: در زمینه سیاست خارجی، ایران باید دیپلماسی هوشمندانه‌ای را پیش گیرد که بر اساس منافع ملی و احترام متقابل باشد. این دیپلماسی باید بر گسترش روابط با کشورهای همسایه، به ویژه در زمینه‌های اقتصادی و امنیتی متمرکز باشد. همچنین، تعامل با نهادهای بین‌المللی و استفاده از ظرفیت‌های منطقه‌ای برای حل مسائل مشترک می‌تواند به ثبات و امنیت منطقه‌ای کمک کند.
۴٫ ارتقاء امنیت داخلی و اجتماعی: حفظ امنیت داخلی و ثبات اجتماعی نیز از ارکان کلیدی استراتژی آینده ایران است. ایجاد یک نظام حکمرانی کارآمد و شفاف، تقویت نهادهای مدنی و ارتقاء سطح مشارکت اجتماعی می‌تواند به تقویت اعتماد عمومی و کاهش تنش‌های اجتماعی منجر شود.
۵٫ حفظ هویت ملی و ارزش‌های انقلاب اسلامی: در نهایت، نباید از اهمیت حفظ هویت ملی و ارزش‌های انقلاب اسلامی غافل شد. این هویت باید در تمامی ابعاد توسعه کشور لحاظ شود و به‌عنوان موتور محرکه‌ای برای پیشرفت پایدار عمل کند. با در نظر گرفتن این عناصر کلیدی، ایران می‌تواند به سوی آینده‌ای روشن و پایدار گام بردارد و نقشی مؤثر و مثبت در نظام جهانی ایفا کند.
مدیرمسئول و سردبیر مجله خبری جنوب استان، بیش از ۱۲ سال در زمینه‌های طراحی، توسعه، بهینه‌سازی و سئوی وب فعالیت دارد. او از سال ۱۳۹۰ فعالیت خبری خود را در حوزه اخبار تکنولوژی آغاز کرده و از سال ۱۳۹۲ در حوزه‌های سیاسی، اجتماعی و اقتصادی نیز به‌طور مستمر فعالیت می‌کند. همچنین او عضو هیئت رئیسه شورای اسلامی شهرستان کنگان و بندر شیرینو است. خبرنگاران
دیدگاه بسته شده است.