آیین تجلیل از مفاخر استان بوشهر

آیین بزرگداشت مفاخر فرهنگی استان بوشهر با حضور آیت‌الله صفایی‌بوشهری، نماینده صفایی‌بوشهری نماینده ولی فقیه و امام جمعه استان، عبدالرحیم افروغ، مدیرکل فرهنگ و ارشاد اسلامی استان بوشهر، الله‌کرم اخلاقی رئیس بنیاد نخبگان استان بوشهر، عبدالکریم مشایخی رئیس بنیاد ایران‌شناسی شعبه بوشهر، نرگس صداقت رئیس مرکز اسناد ملی استان، سمیه رسولی مدیرکل کانون پرورش فکری کودکان و نوجوانان و برخی از مسئولان شهرستانی و جامعه فرهنگ و هنر استان بوشهر به همت اداره‌کل فرهنگ و ارشاد اسلامی استان بوشهر چهارشنبه، ۹ شهریور در تالار لیان بوشهر برگزار شد.

در این آیین از پرفسور عبدالرسول خیراندیش، استاد رشته تاریخ دانشگاه شیراز، نویسنده، پژوهشگر و مورخ، پرفسور ایرج نبی‌پور، استاد دانشگاه، نویسنده و پژوهشگر، حجت‎‌الاسلام محمد‌حسین انصاری‎‌نژاد، نویسنده و شاعر آیینی و غلامحسین نظامی، نویسنده و مورخ بوشهری تجلیل به عمل آمد.

نماینده صفایی‌بوشهری نماینده ولی فقیه و امام جمعه این استان در آیین بزرگداشت مفاخر فرهنگی استان بوشهر گفت: همه مادران این مرز و بوم جزء مفاخر هستند؛ چون آن‎‌ها در دامان خود چهره‌های شاخص و بزرگی را در عرصه‌های مختلف علمی، فرهنگی، تاریخی و… پرورش و به جامعه تحویل داده‌اند.

آیت‌الله غلامعلی صفایی‌بوشهری ادامه داد: استان بوشهر مفاخر زیادی را در خود جای داده است اما متاسفانه در طول ۵ قرن اخیر این بزرگان ناشناخته مانده‌اند و هیچ‌گاه این بزرگان آن‌گونه که شایسته و در شأن جایگاه آن‌ها باشد، به جهان معرفی و شناسانده نشده‌اند!

به گفته وی، بی‌شک برگزاری آیین‌های تجلیل با هدف معرفی مفاخر استان می‌تواند بسیار موثر باشد، چون از یک سو، فرهنگ تجلیل از مفاخر را در جامعه بسط می‌دهد و از سوی دیگر، این بزرگان که امروز مایه‌ها و پایه‌های علمی و فرهنگی جغرافیای زیستی خود را تشکیل می‌دهند، به همگان شناسانده و معرفی می‌شوند. بی‌شک وجود مفاخر در جامعه مایه سرافرازی، بالیدن و گردن کشیدن آن می‌شود و جامعه‌ای که مفاخر ندارد، به ورطه سقوط می‌افتد و خیلی زود به فیسل‌گاه بدل می‌شود.

آیت‌الله صفایی‌بوشهری، نماینده ولی فقیه و امام جمعه استان بوشهر تاکید کرد: بوشهر از دیرباز شاهد طلوع ستارگانی پرفروغ و جایگاه طلوع اندیشه‌های والا بوده است. به عبارت بهتر، این منطقه گنجینه‌ای از تولید مفاخر در طول تاریخ کشور به‌شمار می‌رود؛ اما چرا مفاخر این استان همچنان ناشناخته مانده‌اند؟ چرا ناخدا سلیمان سیرافی که در دریانوردی در حوزه خلیج فارس بی‌همتا و صاحب قدرت بود، مانند مارکوپولو ایتالیایی و ناخدای چینی در جهان مشهور نشد؟

امام جمعه بوشهر همچنین یادآور شد: فایز و مفتون در ادبیات، ابوسعید سیرافی در ادبیات عربی، ابن نوع سیرافی به‌عنوان معلم نخست شخصیت‌شناسی دینی جهان، علامه بلادی و بسیاری دیگر از بزرگان فرهنگ، ادب و علم بوشهر از جمله مفاخری بوده‌اند که متاسفانه تاریخ درباره آن‌ها سکوت کرده است!

آیت‌الله صفایی بوشهری گفت: طبق بررسی که درباره ناشناخته ماندن مفاخر این استان انجام دادم، متوجه شدم که دو عامل در محو شدن مفاخر استان خیلی نقش داشته‌اند؛ یکی بی‌توجهی خود مردم بوشهر به مفاخر خود و دیگری هم تلاش انگلیس در محو شدن این بزرگان. انگلیس تلاش بسیاری برای محو چهره‌های فرهنگی و مشاهیر بوشهر کرد؛ به‌گونه‌ای که امروز عکسی از رئیسعلی دلواری در دسترس نیست.

وی در پایان تاکید کرد: اگر می‌خواهیم که این سرزمین در افق تمدنی جایگاه داشته باشد، باید در تولید و معرفی مفاخری که محصولات ارزشمند ملی و بین‌المللی داشته باشند، کوشش کنیم. باید دست یکدیگر را بگیریم و بزرگان این زادبوم را معرفی کنیم، بی‌شک با معرفی این بزرگان و مفاخر می‌توانیم بزرگی تاریخ و تمدن این منطقه را به جهانیان بازشناسانیم.

مدیرکل اداره فرهنگ و ارشاد اسلامی استان بوشهر نیز در بخش بعدی گفت: این آیین پلی میان مفاخر و نسل امروز است. در واقع این نقطه آغازی برای معرفی بیشتر و عمیق‌تر این بزرگان به جامعه است. جوانان این آب و خاک باید بدانند که روزی این بزرگان در کوچه پس کوچه‌های این شهر بالنده و امروز به افراد تاثیرگذار و صاحب‌نظری در عرصه‌های ملی و بین‌المللی تبدیل شده‌اند.

عبدالرحیم افروغ ادامه داد: در حقیقت هدف تجلیل از مفاخر استان، جمع‌آوری اطلاعات درباره این بزرگان و شناساندن و انتشار آن به جامعه، الگوسازی برای جوانان و نوجوانان و نسل آینده، معرفی شخصیت و جایگاه علمی مفاخر استان، ترویج فرهنگ هنر و ادب استان به‌ویژه در بین نسل جوان استفاده از دیدگاه‌ها و نظرات و اندیشه‌های ایشان با هدف دستیابی به غنای فرهنگی در استان، اهمیت شناسایی و معرفی مفاخر ادبی و فرهنگی و هنری استان، احیاء و زنده نگهداشتن نام و اندیشه و فعالیت‌های علمی مفاخر، آشنایی و معرفی آثار مکتوب مفاخر استان و توجه ویژه به چاپ و نشر آن آثار، فراهم کردن زمینه‌های مناسب برای بهره‌مندی از مراتب علمی و پژوهشی مفاخر در زمینه‌های مختلف و هویت‌بخشی به علما و مفاخر استان بوشهر است.

مدیرکل اداره فرهنگ و ارشاد اسلامی استان بوشهر بیان کرد: پی‌ریزی این مراسم از سوی وزارت فرهنگ و ارشاد اسلامی انجام و هر استان موظف شد که اسامی افراد موثر و تاثیر گذار در توسعه خود در ابعاد مختلف را به وزارت ارشاد معرفی کند و ما هم اسامی تعدادی از مفاخر استان را ارسال کردیم و در نهایت بر اساس شاخص‌های علمی و فرهنگی، پرفسور عبدالرسول خیراندیش، پرفسور ایرج نبی‌پور، حجت‎‌الاسلام محمد‌حسین انصاری‎‌نژاد و غلامحسین نظامی انتخاب شدند تا امروز در آیینی از جایگاه علمی و فرهنگی آن‌ها و زحماتی که در توسعه علم و دانش و همچنین غنای تاریخی و فرهنگی کشور کشیدند، تجلیل شود.

افروغ درباره مولفه‌های انتخاب مفاخر فرهنگی استان توضیح داد: انجام خدمات علمی، فرهنگی و هنری به جامعه، دارا بودن و خلق آثار فرهنگی، هنری، پژوهشی شاخص و تأثیرگذار در جامعه، صاحب ابتکار و نوآوری یا خدمتی برجسته و ممتاز به فرهنگ و تمدن ایران و اسلام، شهرت، مقبولیت و اجماع عمومی در جایگاه علمی مفاخر و نگارش کتاب یا مقالات علمی معتبر معیارهای انتخاب این بزرگان برای تجلیل در این مراسم بود.

مدیرکل فرهنگ و ارشاد اسلامی در پایان تاکید کرد: امیدواریم با همراهی و همکاری آیت‌الله صفایی‌بوشهری نماینده ولی فقیه در استان و بنیاد نخبگان استان بوشهر، به‌زودی شاهد شکل‌گیری و راه‌اندازی انجمن نخبگان استان باشیم تا بدون وقفه به شناسایی و تقدیر از نخبگان فرهنگی استان که افرادی فرهنگ‌ساز هستند، همت ورزیم.

رئیس بنیاد ایران‌شناسی استان بوشهر دیگر سخنرانی بود که در این آیین به معرفی اجمالی سه چهره شاخص استان در عرصه تاریخ، فرهنگ و تاریخ پزشکی و معماری پرداخت. عبدالکریم مشایخی در این باره گفت: یکی از چهره‌هایی که امروز در این آیین از او تجلیل خواهد شد، پرفسور ایرج نبی‌پور است. او فوق‌تخصص غدد است و نه تنها یکی از مفاخر علمی ایران، بلکه یکی از مفاخر جهان است. به جرات می‌گویم او بیشتر از اینکه به طبابت بپردازد، عمده همت و تمرکز خود را صرف پژوهش‌های باستان‌شناسی و علوم مرتبط با پزشکی کرده است؛ به گونه‌ای که وقتی کتاب «معماری بوشهر؛ سمغونی رنگ، باد و نور» را می‌خوانیم، این تصور ایجاد می‌شود که این اثر را یک مولف باستان‌شناس نوشته است.

وی افزود: تواضع علمی و فرهنگی دکتر نبی‌پور مهم‌ترین ویژگی شخصیتی است که به‌وضوح در رفتار وی می‌بینیم. او یکی از بنیان‌گذاران موزه دریانوردی خلیج فارس و موزه طب در جنوب کشور است. نبی‌پور در تمام این سال‌ها ارتباط تنگاتنگی با بنیاد ایران‌شناسی شعبه بوشهر داشته و در برگزاری کنگره بین‌المللی سیراف که با حضور ۲۴ چهره علمی و استاد تاریخ جهان در سال ۸۴ برگزار شد، همکاری بسیار بالایی با بنده داشت. از دکتر نبی‌پور بیش از ۵۰ اثر علمی پژوهشی منتشر شده است که همه این آثار منحصربه‌فرد و پر از داده‌های علمی و فرهنگی است.

مشایخ در بخش بعدی سخنان خود به معرفی عبدالرسول خیراندیش استادتمام رشته تاریخ دانشگاه شیراز که یکی از مورخان بنام کشور نیز است، روی آورد و توضیح داد: چند سالی است که در حال تالیف کتاب مشاهیر استان بوشهر هستیم که جلد اول این اثر در حال تدوین است. از این کتاب ۴۰۰ صفحه‌ای، پنج صفحه به دکتر عبدالرسول خیراندیش، مورخ و استاد دانشگاه و نویسنده نام‌آشنای بوشهر تعلق گرفته است.

او ادامه داد: هر چند تخصص خیراندیش در بازنمایی تاریخ مغول است اما به عقیده من، او استاد بدون منازع تاریخ معاصر استان بوشهر است. به جرات می‌گویم که در حوزه علم و فلسفه تاریخ نظری در ایران ما شخصی را با دانش دکتر خیراندیش سراغ نداریم. او چهره ماندگار تاریخ‌نگاری در کشور است و بسیار رفتاری متواضعانه با دانشجویان خود دارد. `

مشایخ افزود: خیراندیش بیش از ۳۰۰ مقاله بین‌المللی نوشته است که در بسیاری از کشورها مثل هند، روسیه، فرانسه، ترکیه، ژاپن و… ارائه شده‌اند. او با دقت بالایی با تاریخ ارتباط گرفته و تفاوت بارز خیراندیش با سایر مورخان در شناخت ژرف او از اقوام مختلف است.‌ به همین دلیل جنس تاریخی را می‌شناسد و به اعماق تاریخ رسوخ کرده است. او در اثر جدید خود بعد از ۵۰۰ سال ابهاماتی که درباره سلسله‌های آق‌قویونلوها و قراقویونلوها وجود داشته، برطرف کرده است.

وی تاکید کرد: هر کسی می‌خواهد به عمق دانش تاریخی دکتر خیراندیش برسد، مقدمه‌ای را که بر کتاب «تاریخ بوشهر» محمدحسین سعادت کازرونی نوشته، بخواند.

رئیس بنیاد ایرانشناسی شعبه بوشهر در بازشناسی غلامحسین نظامی هم یادآور شد: سال‌های سال است که ارتباط تنگاتنگی با آقای نظامی در بنیاد ایران‌شناسی داریم و با قاطعیت می‌گویم او به دلیل علاقه و دانش بالایی که در حوزه تاریخ و فرهنگ دارد، آثار و مقالات پرمایه‌ای در خصوص تاریخ استان و ایران منتشر کرده است. او آثار بسیار ارزشمند و متفکرانه‌ای را در خصوص تمدن عیلامی‌ها و لیان که یادگار این تمدن است، نوشته و منتشر کرده است. نظامی در طول ۱۱ سالی که مدیریت مرکز اسناد ملی استان بوشهر را عهده‌دار بود، خدمات ارزنده‌ای در این حوزه انجام داد که بیشتر آن‌ها ماندگار شدند.

حسین دارند، شاعر آیینی استان بوشهر در بخش دیگر این آیین به معرفی حجت‌الاسلام محمدحسین انصاری‌نژاد، دیگر فرهیخته‌ای که در این آیین از او تجلیل به عمل آمد، پرداخت و در این باره گفت: او از اعضای فعال انجمن شعر شهرستان دشتستان بود که به‌ذاته شاعر و بسیار بااستعداد است. او با انتقادپذیری مسیر رشد خود را خیلی سریع پیمود. انصاری‌نژاد با جانمایی مناسب و معنادهی به واژگان، رستاخیزی در شعر پدید می‌آورد که در نوع خود کم‌نظیر است.

وی بیان کرد: از حجت‌الاسلام محمدحسین انصاری‌نژاد بیش از ۲۸ اثر منتشر شده که یکی از آن‌های داستان است و اثری خواندنی. او در کنار سرودن شعر تغزلی، شاعری موضع‌مند است و نگاه ویژه‌ای به دفاع مقدس و ادبیات پایداری دارد.

دارند یادآور شد: از دید من، انصاری‌نژاد شاعری به تمام معنا و کسی است که مقام معظم رهبری او را تحسین کرده است. او در همه قالب‌های شعری تبحر دارد و در قصیده که امروز کمتر کسی به آن رغبت نشان می‌دهد، پیشرو است و با زبان نو و امروز قصایدی منحصربه‌فرد سروده است.

در بخش‌های دیگر آیین بزرگداشت مفاخر فرهنگی استان، به ترتیب چهره‌های انتخاب شده خیلی کوتاه به ایراد سخن پرداختند. در این بخش، عبدالرسول خیراندیش، مورخ برجسته کشورمان سخنان مهمی را در خصوص مدیریت سیلاب‌ها در شیرین‌سازی خاک استان بوشهر و ایرج نبی‌پور، نویسنده و پژوهشگر بوشهر درباره تبدیل بوشهر به پایتخت فرهنگی خلیج فارس و مولفه‌های آن سخن گفتند.

به گزارش ایبنا؛ پایان این آیین از پرفسور عبدالرسول خیراندیش، پرفسور ایرج نبی‌پور، حجت‎الاسلام محمد‌حسین انصاری‎نژاد و غلامحسین نظامی با اهدای لوح یادبود و تندیس تجلیل به عمل آمد.